Het ging over strategische dilemma’s in de chemie op het gebied van energie, vergunningen, innovatie en materialentransitie. Vertegenwoordigers uit politiek, overheid, bedrijfsleven en belangenorganisaties spraken over knelpunten én oplossingen. Gedeputeerde Erik Jan Bennema benadrukte het belang van de chemie voor de regio en riep op tot meer samenwerking, innovatie en investeringen in R&D. “Een van de belangrijkste knelpunten is energie. De prijzen zijn de afgelopen jaren explosief gestegen, en dit maakt het minder aantrekkelijk om processen te elektrificeren.”

Extra
Bennema zag ook problemen met vergunningen. “Veel bedrijven innoveren om te kunnen verduurzamen. Dat leidt tot het aanvragen van nieuwe vergunningen voor nieuwe processen. Dit gaat niet altijd even makkelijk. We hebben als overheid hiervoor niet altijd genoeg capaciteit. Als provincie investeren we om dit te verbeteren en nemen extra mensen aan bij de Omgevingsdienst.”

Grens
Tijdens de bijeenkomst gingen de aanwezigen in groepjes met elkaar in gesprek over concrete voorbeelden. Zoals over lange vergunningstrajecten, onvoorspelbare uitkomsten en de verschillen in opstelling van de Omgevingsdiensten in Drenthe en Groningen. Of over de beschikbaarheid en betaalbaarheid van energie, aangezien de elektriciteitskosten in ons land tientallen procenten hoger zijn dan over de grens.

Openheid
Om uit dilemma’s te komen, is kennis en kunde nodig, alsmede een gedeelde visie op de toekomst. En dat vraagt om openheid. Ook van de chemische industrie: laat ook buiten het hek zien wat er gebeurt. “Niet door tegenover elkaar te staan, maar door verbinding te maken en elkaars perspectieven te begrijpen. Alleen zo bouwen we samen aan uitkomsten die draagvlak hebben. Je komt niet tot oplossingen als iedereen zich terugtrekt op het eigen terrein”, aldus Manon Bloemer van de VNCI.
 

Enkele knelpunten en oplossingen
1. Vertrouwen en samenwerking tussen industrie en overheid
Er bestaat een kloof tussen overheid en industrie, veroorzaakt door onbekendheid en wantrouwen. Relatieopbouw en het delen van belangen zijn cruciaal voor het creëren van wederzijds begrip.

2. Vergunningverlening en regeldruk
Vergunningstrajecten zijn traag en onvoorspelbaar. Er is behoefte aan een kwaliteitsimpuls bij vergunningverlenende instanties. Experimenteerruimte via tijdelijke vergunningen of pilotprojecten is essentieel voor nieuwe technologieën.

3. Beleidsregie en lange termijnvisie
Er is behoefte aan een duidelijke, gedeelde langetermijnvisie voor verduurzaming. Bedrijven moeten kunnen vertrouwen op consistente kaders.

4. Gelijk speelveld binnen Europa
Nederlandse bedrijven ondervinden concurrentienadeel door strengere regels en hogere energiekosten. Harmonisatie van regelgeving en energieprijzen binnen Europa is nodig.

Illustrator Flos Vingerhoets maakte aan de hand van trefwoorden een impressie van de bijeenkomst.